Gebelikte varis, cilde yakın toplardamarlarda meydana gelen genişlemeler varis oluşumuna yol açar. Varis genetik nedenlerden dolayı ortaya çıkabilen, görüntü bakımından oldukça can sıkıcı olan ve bazı durumlarda ağrıya sebep olan bir rahatsızlıktır. Genişleme gerçekleşen damarlarda mor bir renk hâkim olur. Gebelikte varis en fazla bacaklarda görülür.
Nadir durumlarda vajinada da varis görülebilir. Hemoroidlerde bir tür varistir ve hemoroid sorunu gebelik döneminde oldukça fazla görülür. Hemoroid gebelikte varis problemini tetikleyen önemli durumlardan biridir. Gebelikte kan hacminin artması, progesteron hormonunun kasları gevşetmesi, rahmin büyümesi varis oluşumunu tetikleyebilir. Varis erkeklere nazaran kadınlarda daha fazla görülür ve gebelikte varis görülme olasılığı %3 artar ve tüm gebelerin yaklaşık %15'i varise maruz kalabilir.
Gebelikte bacaklarda meydana gelen varis annenin normal doğum yapmasını engellemez. Ancak vajina dışında görülen varislerde özellikle normal doğum dikişi atarken çok dikkatli olunmalıdır.
Gebelikte varis neden olur?
Gebelikte varis birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Gebelik hormonları nedeniyle toplardamar duvarlarında oluşan genleşme ve gerilmenin artması en yaygın nedendir. Bunun haricinde;
- Gebelikte vücutta artan kan ve sıvı miktarı
- Rahmin ve anne karnındaki bebeğin büyümesiyle leğen kemiğinde oluşan baskı
- Bel kemiğinde eğrilik oluşması
- Çoğul gebelikler nedeniyle vücutta basıncın artması
- Gebelik döneminde fazla kilo alınması
- Varisten korunmak için gerekli önlemlerin alınmaması gebelikte varis oluşumuna yol açabilir.
Gebelikte varis rahatsızlığın anne ve bebek üzerindeki etkileri nelerdir?
Varis oluşumuyla beraber bacak ve leğen kemiği yakınında bulunan toplardamarlarda kan göllenmesi artar ve bu durumda anne vücudu ve anne karnındaki bebeğe yeteri kadar kan akışı sağlanamaz. Annenin aniden ayağa kalkması gibi eylemlerinde baş dönmesi ya da bayılma hissi yaşanabilir. Bacaklarda oluşan çatlamalar annede ciddi derecede kramp oluşumuna yol açabilir. Varis tedavisi vaktinde yapılmadığında bacaklarda şişlikler artarak derin sistemlerde göllenme oranı artabilir. Bu durumda damar kalınlığı 1 santime kadar ulaşabilir. Varis rahatsızlığının ilerlemesi anne karnındaki bebeğin yatış pozisyonuna bağlı olarak da değişebilir. Damarlarda oluşan aşırı genişleme hem anne hem de anne karnındaki bebeğin hayatını tehlikeye sokabilir.
Gebelikte varis tedavisi nasıl yapılır?
Gebelikte varis genellikle kısa süre içinde tedavi edilebilmektedir. Fakat bazı varislerin tedavisi oldukça zordur. Gebelikte meydana gelen varisler doğum yaptıktan sonraki 2-3. Ayda hala devamlılığını koruyorsa kesinlikle tedavi edilmesi gerekir. Varisin akciğere teması mümkün olduğundan tedavisi oldukça önem taşır. Ayrıca anne adayı üzerinde oluşan psikolojik etkinin kalkması içinde gebelikte varis tedavisi önemlidir.
Varisin tedavisi için anne adayına varis çorabı ya da bazı ilaçlar reçete edilebilir. Hafif varisler için tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Hamilelik döneminde varis ameliyatı genellikle uygun görülmez.
