İç varis, derin venöz yetmezlik olarak da adlandırılır. Toplardamarlar, bacaklardaki oksijeni azalmış olan kanı kalbe taşıyan damarlardır. Ayaktayken kanın bacaktan kalbe pompalanması, baldır ve ayaktaki kaslar yardımı ile gerçekleşir. Çeşitli hastalıkların etkisi ile ve yaş ilerledikçe toplardamarlar zayıflamaya başlar. Toplardamarlar zayıflayıp gevşedikçe kanı kalbe iletme görevi bozulur ve kanın bacaklarda birikmesine sebebiyet verir. Toplardamarın içinde basıncın artması sorunu zaman içinde varislere, şişme ve deri değişikliklerine, venöz ülserlere (yaralar) neden olur. Yıllarca devam eden bu olay, kronik toplardamar (venöz) yetmezliği olarak adlandırılır.

Toplardamar yetmezliği, yani bacaktaki toplardamar içindeki basıncın artması şu şekilde ifade edilir: Bacaktaki kirli kanı getiren ve birbiri ile bağlantılı olan yüzeysel ve derin olmak üzere iki toplardamar vardır. Ayakta dururken toplardamar içinde bulunan kanın aşağıya doğru akma eğilimindedir. Fakat toplardamar içinde sadece kalbe doğru açılan kapaklar bu akışı engeller. Bu sayede yürürken baldırdaki kas pompası ile yukarı doğru gönderilen kan, toplardamar kapakları ile yukarıda tutulup aşağıya doğru akması engellenir. Fakat toplardamardaki kapaklar bozulduğunda, kan yukarıda tutulamayarak aşağıya doğru akmasına ve böylece ayaklardaki kanın devamlı birikmesine ve buna bağlı kronik venöz yetmezliğin meydana gelmesine sebep olur. Ayrıca iç varise, toplardamar içinde pıhtı oluşup damarların tıkanması veya kapakcıkların bozulması da sebep olur. Oluşan pıhtı, toplardamardaki kanın akışının engellenmesine, damarlar içinde kan birikmesine ve basıncın artmasına neden olur. Bu durum dokulara zarar vererek iç varise yol açar.

İç varis belirtileri gösteren kişilerde detaylı uzman muayenesi, Doppler ve gerekirse karındaki toplardamarları görüntülemeye yönelik inceleme yapılmalıdır. Toplardamar kapaklarının bozulması ile ters yönde akım, toplardamarda oluşan tıkanıklık veya darlık ve bazen bu durumların hepsi tespit edilir. Temel sorun ne ise ona göre tedavi uygulanır. Tedavide en temel amaç, kişinin hayatını rahat devam ettirecek bir şekilde düzeltilmesidir. İç varis hastalığının nedeni kesin olarak belirlenmiş ise kesin ve kalıcı tedavi mümkündür. İç varis, yüzeysel toplardamar kapak rahatsızlığından kaynaklanıyor ise bu damarlar ortadan kaldırılarak tedavi edilebilir. Yüzeysel damar rahatsızlığına en çok safen toplardamar neden olmaktadır. Bu damarın kapakçıkları bozulduğunda, kalple ayak bileği arasında bulunan kan bacaklarda ve özellikle ayak bileğinde birikir. Biriken kan dokulara zarar verir ve temel sorun varise benzese de varisten daha ağır bir durum oluşur. Bu durumda kapakçıkları bozuk olan ve kanın aşağıya doğru gitmesini engelleyemeyen damarın yok edilmesi gerekir. Bu sayede kan, sağlıklı damarlardan yukarıya doğru ulaşır ve ayaklarda birikme yapmaz.

İç variste ameliyat yapılsın veya yapılmasın, hastaların neredeyse tümünde elastik kompresyon tedavisi uygulanır. Bu tedavide bacakların elastik bandajla sarılması ya da varis çorabı gibi dışarıdan bası sağlayan metotlarla toplardamar dışarıdan desteklenir. Ayrıca iç varis hastalığı olan kişiler, bacaklarını yükseğe kaldırmalı, oturmak veya düz yatmak yerine yatarken dizler hafif kırık şekilde kalp düzeyine kaldırılmalı; bu, bacaklardaki şişliğin azalmasına yardımcı olur. Ayakta durmak ya da oturmak yerine yürümek ve otururken ayakları hareket ettirerek kanın ayakta birikmesini engellemeye çalışılmalıdır. Varis çorapları düzenli bir şekilde kullanılmalıdır.

İç varis tedavisi sırasında yaşam tarzı değişiklikleri de büyük önem taşır. Aşağıdaki öneriler, iç varis tedavi sürecinde faydalı olabilir:

Bu öneriler, iç varis tedavisini destekleyici niteliktedir ve genel damar sağlığını korumaya yardımcı olur.