Özefagus varisleri nedir ve hangi belirtiler gösterir?

Özefagus varisleri, yemek borusunun (özefagus) alt kısmında bulunan ve genellikle portal hipertansiyon (karaciğerdeki kan basıncının artması) nedeniyle genişleyen, anormal derecede büyümüş ve kıvrımlı damarlardır. Bu durum, karaciğerdeki kan akışının engellenmesi sonucu oluşur ve en sık karaciğer sirozu gibi kronik karaciğer hastalıklarıyla ilişkilidir. Varisler, kan basıncının artmasıyla zayıflayan damar duvarlarının genişlemesiyle meydana gelir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle, varislerin yırtılması durumunda hayatı tehdit eden kanamalar görülebilir. Erken teşhis ve tedavi, bu riskleri azaltmada kritik öneme sahiptir.

Özefagus varisleri genellikle belirti vermez ve sıklıkla başka nedenlerle yapılan endoskopik incelemelerde tesadüfen tespit edilir. Ancak, varisler büyüdüğünde veya kanamaya başladığında aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Kanlı kusma (hematemez): Parlak kırmızı veya kahve telvesi görünümünde olabilir.
• Siyah, katran gibi dışkı (melena): Kanamanın sindirim sisteminden geçmesi sonucu oluşur.
• Baş dönmesi veya bayılma hissi: Kan kaybına bağlı olarak gelişebilir.
• Karın ağrısı veya rahatsızlık hissi: Özellikle üst karın bölgesinde görülebilir.
• Yutma güçlüğü (disfaji): Büyük varisler yemek borusunu daraltabilir.
• Halsizlik veya yorgunluk: Kronik veya akut kanamaya bağlı anemi nedeniyle oluşur.
• Ciltte solukluk: Kan kaybına işaret edebilir.

Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde, acil tıbbi yardım alınması önemlidir çünkü özefagus varis kanamaları hızlı müdahale gerektiren ciddi bir durumdur. Ayrıca, karaciğer hastalığı olan kişiler düzenli takip altında olmalıdır.