Varisli bacakta morarma neden olur ve nasıl tedavi edilir?

Varisli damarlar, toplardamarların genişlemesi, şişmesi ve kıvrımlı hale gelmesiyle oluşur. Bu durumda bacaklarda morarma görülmesinin çeşitli nedenleri vardır:

• Damar Çeperlerinin Zayıflığı: Varisli damarların duvarları incelir ve zayıflar, bu da küçük travmalarda bile kolayca çatlayıp kanamaya yol açabilir. Bu kanama cilt altında birikerek morarma olarak görülür.
• Kanın Göllenmesi: Varislerde kan, bacaklardan kalbe doğru etkin şekilde taşınamaz ve damarlarda birikir. Bu göllenme, damar içi basıncı artırarak damarların hassaslaşmasına ve morarmaya eğilimli hale gelmesine neden olur.
• Travma: Varisli damarlar normal damarlara göre daha kırılgandır. Hafif bir çarpma, darbe veya sürtünme bile damarın çatlamasına ve cilt altı kanamayla morarmaya sebep olabilir.
• Spontan Kanama: İleri derecede varislerde, damar duvarları o kadar zayıflar ki kendiliğinden çatlayabilir ve kanayabilir, bu da belirgin bir travma olmadan morarma oluşturabilir.
• İltihap ve Pıhtılaşma: Varisler bazen yüzeyel tromboflebit (damar iltihabı ve pıhtı) ile komplike olabilir. Bu durumda damar çevresinde ağrı, kızarıklık ve morarma görülebilir.

Tedavi, morarmanın nedenine, şiddetine ve altta yatan varislerin derecesine bağlıdır. Temel amaç, varislerin neden olduğu sorunları gidermek ve yeni morarmaları önlemektir. Tedavi yaklaşımları şunlardır:

• Akut Morarma Tedavisi (İlk 48 saat): Moraran bölgeye soğuk kompres uygulayın. Buzu bir havluya sararak 15-20 dakika boyunca günde birkaç kez uygulamak, kanamayı ve şişliği sınırlandırmaya yardımcı olur. Bacağı yukarı kaldırmak da faydalıdır.
• İlaç Tedavisi: Doktorunuz ağrı ve iltihabı azaltmak için ağrı kesici (parasetamol gibi) veya topikal heparinoid içeren merhemler önerebilir. Aspirin gibi kan sulandırıcılardan morarma sırasında kaçınılmalıdır.
• Altta Yatan Varislerin Tedavisi: Morarmaların tekrarlanmasını önlemenin en etkili yolu, varislerin kendisini tedavi etmektir. Bu seçenekler şunları içerir
• Konservatif Tedaviler: Varis çorapları (kompresyon çorapları) kullanmak, bacaklardaki kan akışını iyileştirir, damar basıncını azaltır ve yeni morarmaları önler. Düzenli egzersiz, kilo kontrolü ve uzun süre ayakta durmaktan kaçınmak da önemlidir.
• Skleroterapi: Küçük ve orta boy varislerde, damar içine özel bir köpük veya sıvı enjekte edilerek damarın kapanması sağlanır.
• Lazer veya Radyofrekans Ablasyonu: Daha büyük varislerde, lazer veya radyofrekans enerjisi kullanılarak damar içten kapatılır. İşlem minimal invazivdir ve hızlı iyileşme sağlar.
• Ameliyat (Flebektomi veya Stripping): Çok büyük veya karmaşık varislerde, damarın cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
• Takip ve Önleme: Tedavi sonrası doktor kontrollerine düzenli gitmek, kompresyon çoraplarını önerildiği şekilde kullanmak ve bacak sağlığını koruyucu yaşam tarzı değişikliklerini sürdürmek, morarmaların ve varislerin tekrarlamasını engellemede kritik öneme sahiptir.

Bacakta oluşan her morarma varisten kaynaklanmayabilir. Morarma ile birlikte şiddetli ağrı, aşırı şişlik, ateş veya renk değişikliği varsa, bu derin ven trombozu (pıhtı) gibi ciddi bir durumun işareti olabilir. Bu nedenle, bacak morarmalarında mutlaka bir doktora (Kalp ve Damar Cerrahisi uzmanı) başvurulmalıdır.